حمل و نقل ترکیه
توضیحات
اطلاعات عمومی
کشور ترکیه از لحاظ زیرساختهای حملونقل جادهای، ریلی، دریایی و هوایی از امکانات مناسبی برخوردار است. مشخصات سیستم حملونقل ترکیه، در ادامه گفته شده است.
جادهای
ترکیه دارای 427 هزار کیلومتر جاده است، که نزدیک به دو هزار کیلومتر آن را آزادراهها تشکیل میدهند. تركیه دارای شبكهای متراكم از راههای زمینی است كه همهی شهرها، روستاها و مناطق گردشگری این كشور را به هم مرتبط میكند. دو جاده اصلی به نامهای E80 وE90، تركیه را به مرزهای اروپایی متصل میكند. ایران و عراق نیز از طریق بزرگراههای تركیه امكان دسترسی به اروپا را دارند. جادههای اصلی به خوبی پشتیبانی میشوند و به صورت ادواری بازسازی و تعمیر میشوند. در جادهها، تجهیزات ایمنی و نشانههای استاندارد بینالمللی وجود دارد و رفت و آمد در آنها زیر نظر پلیس راه انجام میشود. جایگاههای سوختگیری، تعمیرگاهها، رستورانها، مكانهای اقامتی و مساجد در کنارهی جادهها وجود دارند و به خوبی توزیع شدهاند.
در تركیه شركتهای مسافربری فراوانی وجود دارد كه حمل و نقل مسافر را در داخل خاك تركیه بر عهده دارند. سفرهای بین شهری با استفاده از اتوبوس و سفرهای محلی و روستایی با استفاده از خودروهای ون كوچك به نام «دولموش» انجام میشود. تعدادی از شركتهای مسافربری معروف و با سابقه تركیه عبارتند از:
آسیاتور: در سواحل دریای اژه و مدیترانه و شهر آنكارا فعالیت میكند.
حكیكی: شركت باسابقه مسافربری كه در سواحل مدیترانه، اژه و تراجه فعالیت میكند.
هدایت گردشگری: به بخش بزرگی از کشور تركیه به استثنای تراجه و شرق سرویس میدهد.
استانبول سیاحت: به سواحل تراجه، اژه و مدیترانه سرویس میدهد و چند شهر در منطقه بالكان را نیز پوشش میدهد.
كمیل: یكی از قدیمیترین شركتهای مسافربری تركیه كه به بیشتر مناطق تركیه، به ویژه اژه و نواحی غربی آناتولی سرویس میدهد.
گردشگری مترو : یكی از بزرگترین شركتهای مسافربری تركیه كه بیشتر به كشورهای غربی سفر میكند.
پاموك كالا سیاحت: اصلیترین شركت فعال در منطقه اژه و آناتولی مركزی است كه به همهی نقاط و شهرهای كوچك این منطقه سرویس میدهد.
اولوسوی: یكی از بزرگترین شركتهای مسافربری تركیه كه در غرب آناتولی، سواحل دریای سیاه، مدیترانه و اژه فعالیت میكند و اروپا و یونان را پوشش میدهد.
واران: نخستین شركت اتوبوسرانی تركیه است كه سرویسهای بسیار مناسبی برای شهرهای بزرگ این کشور دارد.
افزون بر این، شركتهای محلی كوچكتری نیز در مسیرهای محلی و منطقهای فعال هستند كه گاه سفر با آنها بسیار ارزانتر تمام میشود. صرف نظر از اتوبوس، امكان كرایه اتومبیل برای سفرهای بین شهری و گردش در شهرها نیز وجود دارد. نرخ تصادفات جادهای در تركیه سه تا شش برابر میانگین اتحادیه اروپا است و سالانه هفت هزار نفر در جادههای تركیه جان خود را از دست میدهند.
وضعیت حمل و نقل ریلی در ترکیه
راهآهن ملی تركیه، دارای 10،894 كیلومتر خطآهن میباشد، كه 2،336 كیلومتر آن برقی است. هماکنون راهآهن، سهم عمدهای از كل حمل و نقل تركیه را برعهده دارد. همگی شهرهای مهم این كشور با قطار به یكدیگر مرتبط هستند. راهآهن تركیه در سال 1927 میلادی، تاسیس شده است. حمل و نقل ریلی در تركیه پیشینهای طولانی دارد و به زمان امپراتوری عثمانی بازمیگردد. پایانه حیدر پاشای در طرف آسیایی شهر استانبول عمری صد ساله داشته و ارزش تاریخی دارد. این پایانه هم اكنون نیز فعال بوده و در کنار خدمات حمل و نقل، كاربردهای فرهنگی نیز دارد. تركیه از طریق راهآهن با همهی كشورهای همسایه از جمله ایران مرتبط است. از طرف غرب، خطآهن تركیه به یونان و بلغارستان رفته و از شرق به ارمنستان، گرجستان و ایران مرتبط است. از جنوب نیز تركیه با سوریه و سپس عراق از طریق راهآهن ارتباط دارد. خطآهن تركیه- ارمنستان به جهت برخی اختلافات دو كشور در حال حاضر بسته است. بدیهی است كه از طریق این خطوط ریلی، امكان تردد كالا و مسافر به سادگی میان كشورهای همسایه وجود دارد.
دیگر پروژههای در دست ساخت تركیه در زمینه حمل و نقل ریلی به شرح زیر است:
پروژه تونل زیر «تنگه بسفر» برای اتصال خطوط راهآهن طرف آسیایی و اروپایی استانبول، كه شبكه راهآهن آسیا و خاورمیانه را به اروپا متصل میكند. این پروژه در سال 2004 میلادی، آغاز شده است.
پروژه خط تندروی استانبول- آنكارا كه فاصله زمانی این دو شهر را از 6.5 ساعت به 3 ساعت کاهش میدهد.
پروژه خط تندروی آنكارا- قونیه كه فاصله زمانی این دو شهر را از سه ساعت به یک ساعت کاهش میدهد.
پروژه خط آهن كارس- تفلیس- باكو كه موافقتنامه آن در سال 2007 میلادی، میان سه كشور تركیه، گرجستان و آذربایجان امضا شد. این پروژه نقش مهمی در مبادلات اقتصادی میان كشورهای همسایه با ترکیه ایفا خواهد كرد.
در زمینه خطوط ریل سبك، تركیه دارای امكانات مناسبی است. شهرهای استانبول، آنكارا، بورسا، آنتالیا و قونیه تراموا دارند و شهرهای آنكارا، استانبول، ازمیر و بورسا دارای قطار زیرزمینی نیز هستند. در شهر آدانا نیز قطار زیرزمینی در حال راهاندازی است.
وضعیت حمل و نقل دریایی و بنادر در ترکیه
بنادر
معروفترین بنادر تركیه عبارتند از:
هوپا، سامسون، ترابوزان و زونگولداك در كنار دریای سیاه.
اسكندرون، مرسین و آنتالیا در كنار مدیترانه.
ازمیر در كنار دریای اژه.
جملیك، استانبول و ازمیت در كنار دریای مرمره
تركیه به دلیل داشتن مرزهای طولانی دریایی، دارای بنادر فراوانی است كه هر یك كاركرد خود را داشته و برای تخلیه و بارگیری كالا یا مسافران به كار گرفته میشوند. بنادر تركیه به سه دسته بنادر دولتی، بنادر شهرداری و بنادر خصوصی تقسیم میشوند. همگی بنادر مهم، دولتی بوده و توسط موسسات اقتصادی دولتی اداره میشوند. بیشتر آنها به شبكه راهآهن تركیه متصل هستند و هجده بندر نیز امكانات فرود هوایی دارند. در بسیاری از بنادر ترکیه، امكان تخلیه و بارگیری كالاهای متنوع در حجم بالا وجود دارد. بنادر شهرداری به نسبت كوچك بوده و نیازهای حمل و نقل محلی را تامین میكنند. بیشتر بنادر خصوصی نیز متعلق به كارخانههای صنعتی هستند.
دریایی
ترکیه دارای 7،200 کیلومتر مرز آبی با دریاهای سیاه و مدیترانه است. ناوگان كشتیرانی تركیه از 545 كشتی هزار تنی و بزرگتر تشكیل شده است. از این تعداد، 32 كشتی خاص حمل نفت، 58 كشتی خاص حمل و نقل مواد شیمیایی، هفت كشتی خاص حمل گاز مایع و یك كشتی دارای سردخانه است و باقی ناوگان، انواع كالا و مسافر را جابجا میكنند. افزون بر این تعداد، هشت كشتی متعلق به دیگر كشورها نیز این ناوگان را همراهی میكنند. همچنین 470 كشتی دیگر نیز در بنادر تركیه رفت و آمد میكنند، كه توسط دیگر كشورهای جهان ثبت شدهاند. مالت با 143 كشتی، روسیه با هفتاد كشتی و پاناما با 53 كشتی بیشترین ثبت كنندگان كشتی در خاك تركیه هستند.
وضعیت حمل و نقل هوایی در ترکیه
تركیه دارای 117 فرودگاه است كه از این تعداد 14 فرودگاه بینالمللی است. فرودگاه بین المللی «استانبول» و فرودگاه «اسن بوغای آنكارا» مجهزترین فرودگاههای تركیه هستد.
فرودگاه استانبول دروازه ارتباط هوایی شرق و غرب به شمار میرود و همهروزه پذیرای صدها پرواز ترانزیت است. در همهی فرودگاههای بینالمللی ترکیه امكانات كامل بارگیری و تخلیه كالا وجود دارد. شركت هواپیمایی ملی تركیه، به بیشتر شهرهای مهم جهان از جمله تهران، پروازهای روزانه دارد. این شركت هوایی، از جمله خطوط هوایی معتبر جهان است كه خدمات هوایی مناسبی به مسافران ارایه میكند. پروازهای داخلی این شركت، همهی شهرهای تركیه را پوشش میدهد. در کنار شركت هواپیمایی تركیه، چندین شركت هواپیمایی دیگر نیز به نامهای اونور، اطلس جت، ایزایر و پگاسوس در خطوط داخلی تركیه فعالیت میكنند كه در برخی از آنها پروازهای ارزانتری ارایه میشود. شركت هواپیمایی تركیه در بیشتر شهرهای مهم جهان از جمله تهران، دفتر هواپیمایی دارد. چند شركت هوایی چندملیتی مانند سان اكسپرس و ایزی جت نیز در تركیه فعال هستند و پروازهای اختصاصی میان كشورها را دایر كردهاند. سان اكسپرس یك شركت آلمانی- تركی است كه پروازهای ویژهای را از تركیه به مقصد آلمان، اتریش و سوییس ارایه میكند. ایزی جت نیز یك شركت انگلیسی- تركی است.
نوشتن دیدگاه